Szkoły nie powinny być wewnętrznym folwarkiem dyrektora. Nie o to chodzi w zarządzaniu
Szkoły nie są i nie powinny być wewnętrznym folwarkiem dyrektora lub dyrektorki szkoły, a miejscem demokratycznym, zgodnym z prawem i działającym dla osób uczących się, a nie przeciw nim – ocenia stowarzyszenie „SOS dla edukacji”. – Szkoła mierzy się z wieloma problemami, a głównym z nich jest brak praworządności oraz respektowania prawa powszechnego – uważa stowarzyszenie „SOS dla edukacji” i dodaje, że nie zmieniło tego powołanie w wielu miastach organu Rzecznika Praw Uczniowskich. […]
Rekolekcje nie „po bożemu”. Szkoła nadal wynajęta do obsługi religijnego kultu
Czas rekolekcji to faktycznie wyjątkowe dni, kiedy masowo naruszane jest w Polsce prawo, a Kościół katolicki wdziera się na teren świeckiego rzekomo państwa. Nowa władza na to przyzwala. Czy rodzice, których to irytuje, są bezradni? Zobacz, co można zrobić „PAŃSTWO nie może organizować rekolekcji. Szkoła nie może organizować rekolekcji. Nauczycielki nie mogą organizować rekolekcji. Bo nie jesteśmy Iranem” – pisze Alina Czyżewska, aktywistka, współpracowniczka Fundacji Wolność od Religii*. Jej zdaniem oddelegowywanie nauczycielek i nauczycieli do opiekowania […]
Dlaczego potrzebujemy edukacji europejskiej i jak powinna wyglądać
Polska jest częścią wspólnoty europejskiej i od ponad 30 lat uczestniczy w procesach integracyjnych na kontynencie, a do 20 lat jest członkiem Unii Europejskiej – najbardziej zaawansowanej formy tej integracji. Tymczasem kwestie związane z członkostwem Polski w Unii Europejskiej czy Radzie Europy nauczane są w sposób marginalny i mało atrakcyjny. Polska jest częścią wspólnoty europejskiej, u podstaw której leżą takie wartości jak godność człowieka, wolność, demokracja, równość, państwa prawne, prawa […]
Szkoła w nowym roku. Organizacje pozarządowe chcą szybko zabrać się do roboty
Nie postulują zmniejszenia wymiaru godzin religii w szkole czy ograniczenia zadań domowych. Chcą za to zmiany podstaw programowych i zahamowania odpływu kadry ze szkół. – Wiedza i kompetencje organizacji pozarządowych to ogromny kapitał, który my jako rządzący musimy odpowiednio wykorzystać – zadeklarowała ministra edukacji Barbara Nowacka na pierwszym spotkaniu z przedstawicielami organizacji pozarządowych, które odbyło się przed świętami. Uczestniczyło w nim całe kierownictwo resortu oraz liderzy i liderki m.in. Centrum Edukacji Obywatelskiej, SOS […]
Pakt dla edukacji
Dyrektorzy szkół to najważniejsze ogniwo w systemie polskiej oświaty. To oni zawsze byli, są i będą pierwszymi nauczycielami w swoich placówkach, to od nich zależy, jaki klimat panuje w szkole i jak czują się w niej dzieci i rodzice, jak wygląda współpraca zespołów nauczycielskich i czy działają one naprawdę, czy są tylko na papierze . Żyjemy w czasach dynamicznych, trudnych do przewidzenia i nie zawsze pożądanych zmian: społecznych (w tym rosnących nierówności), kulturowych (wojny kultur na różnych polach) oraz politycznych […]
Czas na lepszą szkołę
Kilkadziesiąt organizacji społecznych zajmujących się edukacją zainicjowało proces myślenia nad tym, co należałoby w polskiej szkole zmienić, by była lepsza, mądrzejsza, mniej frustrująca, mniej toksyczna. Powstał Obywatelski Pakiet dla Edukacji – 10-punktowy plan rozwoju konsultowany ze środowiskiem edukacyjnym, wspierany przez związki zawodowe i samorządy lokalne oraz prodemokratyczne ugrupowania polityczne. Artykuł jest kontynuacją tekstu Pakt dla Edukacji Alicji Pacewicz z czerwcowego numeru „Dyrektora Szkoły”. Od co najmniej […]
Lewica – szkoła bez księdza. Konfederacja – libertariański koszmar. KO – hasła. Angielska 3. Droga…
To raczej gesty, hasła niż poważne propozycje reformy. Ekspertka SOS dla Edukacji czyta dla Was – i za Was – programy wyborcze największych partii i sprawdza, komu zabrakło wyobraźni, a kto rzuca edukacyjnymi pomysłami z kapelusza. PROGRAMAMI wyborczymi rządzą raczej hasła niż konkrety. Nie inaczej jest w przypadku szkół. Partie opozycji demokratycznej, choć w propozycjach dla edukacji zmierzają w podobnym kierunku – odpolitycznienie, unowocześnienie, dofinansowanie – inaczej […]
Rekomendacje młodych dla polskiej szkoły
30 sierpnia 2023 r. przedstawicielki SOS dla Edukacji wzięły udział w Campusie Polska Przyszłości. Przeprowadziły warsztat dla młodych SOS DLA EDUKACJI: “Polska szkoła do naprawy. Przyjdź i powiedz, co trzeba zmienić!”. Poniżej przedstawiamy zapis efektów pracy uczestników i uczestniczek warsztatu, w którym skupiliśmy się na pięciu obszarach funkcjonowania polskiej szkoły, szczególnie ważnych dla młodych ludzi. Oto ich kluczowe postulaty i propozycje: OCENIANIE I EGZAMINY WSPARCIE PSYCHOLOGICZNO-PEDAGOGICZNE […]
Pozarządowe postulaty wyborcze. Edukacja
15 października 2023 r. pójdziemy do urn wyborczych. Organizacje pozarządowe wraz ze współpracującymi z nimi ekspertami i ekspertkami już od wielu miesięcy pracowały nad postulatami dotyczącymi różnych dziedzin naszego życia. Przygotowane zostały konkretne rozwiązania, z których mogą korzystać komitety wyborcze i włączać je do swoich programów. Publikację tych postulatów rozpoczynamy od edukacji. SOS dla Edukacji z propozycjami zmian dla polskiej szkoły Co zmieni się w edukacji po wyborach? To pytanie powinno być zadawane […]
O tym, jak dwie polonistki odchudziły podstawę programową
Trudno znaleźć wśród nauczycielek i nauczycieli, uczniów i rodziców entuzjastów podstaw programowych, które zostały utworzone przez anonimowe zespoły autorskie wraz z podjęciem decyzji o likwidacji gimnazjów. W 2019 roku z inicjatywy Obywateli dla Edukacji Dorota Kujawa-Weinke wraz z Magdaleną Pelcner podjęły próbę „oszlifowania” podstawy programowej do języka polskiego dla drugiego etapu edukacyjnego. Zgodziłyśmy się, że zupełna zmiana podstawy programowej byłaby trudna do wprowadzenia, zatem przyjęłyśmy model […]
Uczymy dzieci czytać, by potrafiły się uczyć i stawać się, kim chcą
Szkoła powinna przewidywać ścieżkę wsparcia dla dzieci, którym dotąd nikt nie czytał, przy jednoczesnym rozwijaniu kompetencji tych dzieci, które już czytają. Sienkiewicz – tak czy nie?! To chyba najczęstszy motyw debat o lektury. Kusząca jest prostota tego pytania. Problem w tym, że to źle postawiona alternatywa. Trochę tak jakbyśmy proponowali dzieciom siatkówkę lub koszykówkę, nie stwierdziwszy, czy potrafią już dobrze biegać. Prawdziwe problemy Funkcjonowanie lektur w szkole wymaga […]
W wielu szkołach wizyta u psychologa szkolnego miewa znamiona „kary za nieodpowiednie zachowanie”
Gdy rozmawia się z młodzieżą o wsparciu psychologicznym w miejscu nauki, mówią wprost: „nie mamy zaufania”, „psychologów i pedagogów szkolnych nie traktuje się poważnie”. „Dziecko nie jest prototypem człowieka, jest pełnoprawnym człowiekiem” Na początku tego roku prowadziłam projekt, w ramach którego zorganizowaliśmy spotkania o zdrowiu psychicznym w różnych miejscowościach w zachodniej Polsce. Na wydarzeniach, które miały formę dyskusji, pojawiała się młodzież w różnym wieku: od osób z ostatnich klas szkoły podstawowej, przez uczniów i uczennice […]
Lex Czarnek po raz trzeci
Do Sejmu wpłynęła inicjatywa ustawodawcza Komitetu „Chrońmy dzieci”, podpisana przez 250 tysięcy osób oraz wspierana przez czołowych polityków Prawa i Sprawiedliwości, z Marszałek Witek i Ministrem Czarnkiem na czele. To kolejna próba ograniczenia niezależności szkół. Projekt ustawy zakłada zmianę art. 86 Prawa oświatowego, który dziś mówi, że w szkołach mogą działać stowarzyszenia i organizacje, których celem statutowym jest działalność wychowawcza albo rozszerzanie i wzbogacanie form działalności dydaktycznej, wychowawczej, opiekuńczej i innowacyjnej szkoły […]
Kontrowersyjna edukacja globalna [wywiad]
Organizacje pozarządowe mają ogromną wiedzę, doświadczenie i wolę, by usprawniać polską edukację – przekonuje Elżbieta Olczak, ekspertka edukacji globalnej, Grupa Zagranica. Magdalena Rybi-Trojanek, koordynatorka komunikacji, Grupa Zagranica: – Sporo się działo w ostatnich latach, jeśli chodzi o wydarzenia o charakterze globalnym, które wkroczyły również na nasze polskie podwórko: katastrofy naturalne o podłożu klimatycznym, pandemia, rosyjska inwazja na Ukrainę, kryzys humanitarny na granicy polsko-białoruskiej… Pewnie […]
Dziesięć haustów świeżego powietrza dla szkoły. Tak należy poprawić edukację po Czarnku
Jesienne wybory mogą stanowić punkt zwrotny w historii polskiej edukacji. Alternatywa jest prosta: albo zachowanie kursu zapoczątkowanego reformą Zalewskiej, twórczo kontynuowanego przez jej następców, albo zmiana, zapewne radykalna. JAROSŁAW PYTLAK ZACHOWANIE kursu oznacza trwałe osadzenie placówek oświatowych w służbie państwa, rozumianego jako obszar jedynowładztwa rządzącego obecnie ugrupowania. Zmiana daje nadzieję na powrót do idei oświaty w służbie społeczeństwa, a może nawet pójście dalej, niż […]
Nie ma szkoły bez uczniów. Co mogą zmienić w edukacji jeszcze przed upadkiem Czarnka i PiS-u
Co dzieje się, gdy głos społeczności uczniowskiej nie jest brany pod uwagę, pokazała sprawa nauczyciela z Sosnowca Andrzeja Skomorowskiego, znanego z niekonwencjonalnych metod nauczania. Gdy jedna z osób napisała “Pan Andrzej jest zajeb*sty”, został zwolniony. KACPER NOWICKI Od publikacji pierwszego projektu Lex Czarnek na stronie Ministerstwa Edukacji i Nauki minęło ponad 900 dni. Powracający projekt nowelizacji Prawa Oświatowego był przedmiotem nieustannego przeciągania liny pomiędzy Przemysławem Czarnkiem, […]
Punkty dodatnie, punkty ujemne
W polskim systemie oświaty ocenianiu podlegają nie tylko osiągnięcia edukacyjne uczniów, ale też ich zachowanie. Jedna i druga ocena pobudzają do dyskusji, debat i przewijają się w rozlicznych rozmowach o systemie edukacji – szkoła wszak ocenianiem stoi. I nie jest to chyba stwierdzenie na wyrost, a na pewno jest w nim sporo prawdy. Z całego szkolnego ekosystemu oceny, jak na razie, wydają się być jednym z bardziej kluczowych elementów. Bo przecież sporo się dyskutuje o czerwonych […]
Nauczycielka szczerze o szkole równych szans. Staram się nie „zgubić” żadnego ucznia, ale…
Wyrównywanie szans dotyczy głównie dzieci z mniej zamożnych rodzin? A może indywidualne wsparcie potrzebne jest głównie obcokrajowcom? No i w końcu – czy dobra edukacja to takie samo podejście do każdego dziecka? Nauczycielka szczerze o szkole równych szans. KATARZYNA SZCZEPKOWSKA MARZĘ o szkole, w której jednym z celów jest nauka w atmosferze współpracy, w której uczeń jest ważny i doceniany, a nauczyciel tak prowadzi lekcje, że każdy może nauczyć się jak najwięcej. Dzięki temu wszystkie […]
Maturzystka: Przez 12 lat szkoła oceniała mnie — to teraz ja ocenię szkołę
Informatyczka zakazała mi prowadzenia zeszytu w pliku komputerowym – nie żartuję. Edukacja nie bazuje na rozsądku i humanizmie, tylko na wtłaczaniu programu do głów jakąś pierwotną siłą. Ale w tym koszmarze spotkałam niesamowitych nauczycieli – pisze Zofia Becker (rocznik 2004). ZOFIA BECKER „POLSKIEJ szkole wystawiam solidną trójkę z plusem, tylko dlatego, że są w niej szaleńcy, którym należą się wszystkie uwagi pozytywne i szóstki świata. Mam nadzieję, że zawsze to oni będą kształtować uczniowskie doświadczenie, […]
To mit, że bez wizji nagrody i (lub) kary człowiek się nie uczy
Stopnie są jak narkotyk, nie da się stosować ich od czasu do czasu. Dlatego informacja zwrotna jest lepsza od informacji zawartej w stopniu. Z tej pierwszej uczeń dowiaduje się: co zrobił dobrze oraz co i jak powinien poprawić. A stopień daje tylko informację, jak daleko pozostaje od ideału. DANUTA STERNA Ocenianie Ocenianie jest nierozerwalnie związane z działaniami szkoły. Wielu nauczycieli nie wyobraża sobie niewystawiania uczniom stopni. A przecież oceniać można także inaczej. Ocenianie […]