Polska szkoła potrzebuje zmian – dużych i małych, systemowych, ale też pozornie drobnych. Na początek potrzebuje jednak oddechu i powiewu świeżego powietrza, po latach zaciskania gorsetu centralnej regulacji i kontroli. Z tego powodu stworzyliśmy pakiet 10 rozwiązań na pierwsze 100 dni nowego rządu, czyli zestaw propozycji na nowe otwarcie dla szkoły. Dziś prezentujemy siódmą z nich.
Obecnie
Prawa uczennic i uczniów związane z nauczaniem, ocenianiem, wolnością przekonań i innymi obszarami życia szkoły nigdy nie były priorytetem polityki i prawa oświatowego. Do niedostatecznej ochrony praw uczennic i uczniów przyczynia się słaba pozycja samorządów uczniowskich (SU). Nie mają one żadnych realnych kompetencji, są wyłącznie organem doradczym, ale nawet i ta rola nie jest zawsze respektowana (np. nie zawsze zasięga się opinii SU w przedmiocie skreślenia ucznia z listy uczniów, co jest obowiązkowe).
Obecnie samorządy nie mają z czego finansować swoich działań, co hamuje aktywność
i inicjatywy uczennic i uczniów. Konieczne jest także przejrzenie i zmodyfikowanie szkolnych statutów, które nie zawsze zgodne są z obowiązującym w Polsce prawem.
Jak to zmienić?
- powołać Rzecznika Praw Uczniowskich – urząd ogólnopolski, który będzie koordynować kwestię praw ucznia, wyposażony w pewien zakres kompetencji władczych – a obok niego będą funkcjonowali rzecznicy lokalni przy organach prowadzących szkoły;
- dać prawo weta samorządom uczniowskim w szkołach ponadpodstawowych i szkołach dla dorosłych (w formie referendum) w stosunku do zmian statutu, które dotyczą praw i obowiązków uczniów;
- zezwolić na organizowanie zbiórek pieniędzy przez SU oraz stworzyć fundusz, który mógłby przekazywać środki na działalność SU;
- przewietrzyć statuty szkół – w ciągu pierwszych 100 dni opublikować wytyczne do nowelizacji statutów szkół w zakresie najczęściej występujących w nich błędów;
- do ustawy o prawach ucznia wprowadzić zamknięty katalog obowiązków ucznia/uczennicy, które statut szkoły jedynie szczegółowo dookreśla;
- przebudować model oceniania – ocena opisowa i informacja zwrotna jako zasada;
- zmienić oceny zachowania na opisową informację zwrotną lub całkowicie je znieść.
Do pobrania
Przeczytaj pozostałe propozycje.